"ስደተኛ ስለ ዝዀንኩ እቲ ዝኸበደ ኽፋል ጕዕዞይ ኣብ ለንደን ዋላ ሓንቲ ቦታ ኸም ዘይህልወኒ ገይረ ሓሲበዮ ኣይፈልጥን እየ ነይረ። ኣብዚ ዋላ ሓደ ኺህልወካ እዩ። እቲ ኣብ ካሌስ ዝነበረ ውርጪ ዝቐለለ ኢዩ ነይሩ።"
ኣብዘን ዝሓለፋ 16 ኣዋርሕ ኵላትና ብዛዕባ ኣገዳስነት ማሕበረሰብና ዝሰፍሐ ኣረኣእያ ረኺብና ኢና ። ብዛዕባ ቤትና ሓድሽ ምርዳእ ረኺብና ኢና ድሕንነት ዘይምርካብ ዕግበት ምርካብ ከምኡውን ኣብ ቤትካ ምእታው ክሳዕ ክንደይ ኣጸጋሚ ክኸውን ከም ዘለዎ ድማ ተስፋ ንገብር። እቶም መዓልታዊ እንርእዮምን እነዘራርቦምን መንእሰያት ነዚ ኣጸቢቖም ይርድእዎ ኢዮም ኵላቶም ኣይኰኑን ካብ ለንደን ዝወጹ ። ብዙሓት ካብ ስግር ዓባይ ብሪጣንያ ገሊኣቶም ከኣ ዝሓሸ ነገር ክረኽቡ ተስፋ ብምግባር ካብ ርሑቕ ቦታታት ዝመጹ ኢዮም ። ስደተኛታትን ዕቝባ ዚደልዩ ሰባትን ወትሩ ፍሉይን ኣገዳስን ክፋል እቶም እንድግፎም መንእሰያት ኣቚሞም እዮም ኣብታ ሰሙን ስደተኛታት 2021 ከኣ 'በይንና ኽንከይድ ኣይንኽእልን ኢና' ብዚብል ኣርእስቲ ዛንታ እቶም ምሳና እንጐዓዝ መንእሰያት ስደተኛታት ኢና እንርኢ ዘለና።
ስደተኛ ዚገብሮ እንታይ እዩ ?
ብዛዕባ መንእሰያት ስደተኛታትን ዕቝባ ዚደልዩ ሰባትን ክንዛረብ ከለና ንዝዀነ ይኹን ትሕቲ 25 ዓመት ዝዕድሚኡ ኻብ ሃገሩ ወጺኡ ኻብ ሓደገኛ ወይ ጨቋኒ ዅነታት ንኼምልጥ ናብ ዩናይትድ ኪንግደም ዝመጸ ሰብ ኢና እንጠቅስ ዘለና። መብዛሕትኦም እዞም ሰባት እዚኣቶም ካብቲ ሒዞምዎ ዘለዉ ንላዕሊ ሒዞም ናብ ቤትና ይኸዱ እንግሊዝኛ ጽቡቕ ገይሮም ኣይዛረቡን ይዀኑ ኣበይን ብኸመይን ደገፍ ክረኽቡ ከም ዝኽእሉ ድማ ብዙሕ ሓበሬታ ኣይረኽቡን ይዀኑ። ልክዕ ከምቲ ዅላትና ንዅሉ እቲ እንፈልጦን እነፍቅሮን ነገራት ኣብቲ ዕድመ እቲ ኽንገድፎ እንተ ንግደድ ኔርና ዚፈርሁን ዜሰምብዱን እዮም ። ዓሚ 121 ስደተኛታትን ዕቝባ ዚደልዩ ሰባትን ሓገዝና ሓተቱ ፦ 17% ደቂ ኣንስትዮ 83% ደቂ ተባዕትዮ ልዕሊ 70 ሚእታዊት ከኣ ጸለምቲ እዮም ነይሮም ። 43 ሚእታዊት ንስምዒታዊ ወይ ንኣእምሮኣዊ ጥዕናኦም ብህጹጽ ደገፍ የድልዮም ነበረ 21 ሚእታዊት ከኣ ኣካላዊ ጥዕና የድልዮም ነበረ። 63 ሚእታዊት ከቢድ ድቃስ ደቂሶም ነበሩ ካብዚኣቶም 40 ሚእታዊት ንልዕሊ ሓደ ወርሒ ሕማቕ ድቃስ ደቂሶም ነበሩ 9 ሚእታዊት ከኣ ኣብ ጐደናታት ንልዕሊ ሓደ ዓመት ግዳም ሓደር እዮም ነይሮም። ኵላቶም ንጕድኣትን ምዝመዛን እተቓልዑ እዮም ነይሮም።
ኵሉ ሰብ ኣይኰነን ካብ ሃገሩ ዝሃደመ ። ገሊኣቶም ኣብ ብሪጣንያ ኢዮም ተወሊዶም 18 ዓመት ምስ ገበሩ ኸኣ ብሕጋዊ መገዲ ብሪጣንያውያን ከም ዘይኰኑ ምስ ፈለጡ ሰምበዱ። ከምዚ ኪኸውን ዝኸኣለ ወለዶም ንጹር ሕጋዊ ፍቓድ ስለ ዘይነበሮም ወይ ከኣ ነቲ እተሓላለኸን ክቡርን ስርዓት ፍልሰት ንምቍጽጻር ዜኽእል ዓቕሚ ስለ ዘይነበሮም ኪኸውን ይኽእል እዩ። ብዙሓት በቲ ናይቲ ዓዲ ሰበ -ስልጣን 'ተኸናኺኖም' ዝነበሩ እሞ ኣብቲ መስርሕ ዝፈሸሉ ቘልዑ እውን ከምዚ የጋጥሞም ኢዩ።
ምላሽና
ምስ ኵሎም እዞም መንእሰያት እዚኣቶም ተጓዓዝና ። ህጹጽ ኣባይቲ ንኺረኽቡ ክዳውንትን ምግብን ንኺረኽቡ ኣእምሮኣዊ ጥዕና ንኺረኽቡ ናይ ገንዘብ ክእለት ስልጠና ንኺረኽቡ እንግሊዝኛ ንኺመሃሩ ወይ ንኼመሓይሹ ከምኡውን ስራሕ ንኺረኽቡ ሓጊዝናዮም ኢና ። ጕጅለታት ግንባርና ኻብቶም ዚድግፍዎም መንእሰያት ስደተኛታትን ዕቝባ ዚደልዩ ሰባትን ተመሳሳሊ ነገር ኪመያየጡ ኸለዉ ይሰምዑ እዮም ፣ እቲ ቐንዲ ነገር ጓህን ጥልመትን ዚስምዖም እዩ ። እዞም መንእሰያት እዚኣቶም ዝሓሸ ነገር ከም ዘሎ ገይሮም ብምእማን ናብዚ ንምምጻእ ብቓላት ክግለጽ ዘይከኣል ኣጸጋሚ ዅነታት ስለ ዝነበሮም ካብ ኣባይቶም ወጹ እንተዀነ ግን ምድንጋራትን ንልዕሊ ፍርቂ ዝኸውን ኣብ ጐደናታት ካብ ምድቃስ ሓሊፉ ካልእ ኣማራጺ ኣይረኸቡን ። መብዛሕትኦም ካብ ተመክሮኦም ጥራይ ዘይኰነስ ካብ ቶም ዜፍቅርዎም ሰባት እውን ብዙሕ በሰላ የጋጥሞም እዩ ፣ መብዛሕትኦም ከኣ ክሳዕ ሕጂ ናብ ዓዶም ይምለሱ ኣለዉ ።
ሓደ ኣባል ሰራሕተኛ ኸም ዝገለጾ "ኣብ መንጎ እቲ ኣዝዩ ዜሳቒ ስምዒት ኪስምዓካ ዚኽእልን ካብ ቤት ካባኻ ምስ ምውጻእ ዚመሳሰል ንስደተኛታት ዚምልከት ስምዒት ዘይምስምማዕ ኣሎ። እዛ ኣብዚ ዕድመ እዚ ዘለና ዅላትና "ኣበይ እየ ዘለኹ ? " ናይዛ ሃገር እዚኣ ምዃኖም ንኣምን ኢና ለንደን ንዅሎም እቶም ቤቶም ክገብሩ ዝመርጹ ሰባት ዝኸውን ቦታ ከም ዘለዋ ንኣምን ኢና ኵሉ ሰብ ድማ ደሓን ዝዀነ ቤት ናይ ምርካብ መሰል ከም ዘለዎ ንኣምን ኢና።
ጻውዒትና
እዞም መንእሰያት እዚኣቶም ኣብ ዳህሳስን ምስፍሕፋሕን ናጽነትን ዘተኰረ ዝዀነ ይኹን ሰብ ክምከሮ ዘይግባእ ነገራት የሕልፉ ኣለዉ ። ብዛዕባ ማሕበረሰብ ዝያዳ ድሌትን ምርዳእን ኣጋጢሙና ኣይፈልጥን ንዅሎም መንእሰያት ዘሎና ቘራጽነት ኣብ ክንዲ እነደልድሎ ኸኣ ነቲ ግዳም ሓደር ዝዀኑ ትካላት ንስደተኛታትን ነቶም ዕቝባ ዝደልዩ ሰባትን 'ጽልኢ ዝመልኦ ሃዋሁ' ኢሉ ዝጸውዖ ፖሊሲታት ይውስኽ ኣሎ። ንመንእሰያት ስደተኛታትን ነቶም ዕቝባ ዚደልዩ ሰባትን ኣጋንንቲ ኣይንሓድጎምን ወይ ኣይንጥንጥኖምን ኢና። በይኖም ኪኸዱ ኣይንሓድጎምን ኢና ። ስለዚ እዛ ሰሙን ስደተኛታት እዚኣ ንጕጅለናን ንማሕበረሰብናን ንብጾትናን ሓደ ስጕምቲ ኺወስዱ ኢና እንሓትቶም ዘለና ። ነዞም መንእሰያት እዚኣቶም ከምቲ ኻልኦት ኣብዚ ወሳኒ እዋን እዚ ዝገበርዎ ጌርና ኽንድግፎም እንኽእል ብኸመይ ኢና ? ነፍሲ ወከፍ መንእሰይ ኣብ ዝሃሉ ይሃልዉ ብዝሓሸ መገዲ ኽንዓየሉ እንኽእል ብኸመይ ኢና ?
